Cambodja, een land waar de eerste indrukken heftig zijn. Het eerste wat me opvalt is de armoede. Kinderen op vuilnisbelten, sloppenwijken,... schrijnende beelden die wij alleen maar kennen van op de televisie. Een tweede iets dat raar aanvoelt is dat we de mensen hier heel moeilijk kunnen inschatten. Het lijkt soms of ze met afgunst naar je kijken, "de rijke toeristen". Terwijl anderen dan wel weer heel lief en vriendelijk zijn.
Zijn ze blij ons te zien? Zijn ze kwaad op ons? Je kan ze duidelijk niet over een kam scheren. Vooral in de grote steden is het een eerder onaangename vibe. Soms word je van kop tot teen bekeken alsof ze alles van waardevolle voorwerpen aan het overlopen zijn. Het wemelt er van de "louche typkes" . Ze komen rond je staan en het lijkt alsof ze je observeren wat er te pakken valt. We zijn zeker op ons hoede en waren al gewaarschuwd maar dit is toch de allereerste keer dat we dit in Azië ervaren. Althans zo komen de indrukken toch op ons af. Gelukkig zijn ze zeker niet allemaal onvriendelijk en als je dan in interactie gaat kunnen ze intens liefdevol zijn. Wat ik vooral denk is dat de liefde en de schoonheid van vele mensen hier nog verscholen gaat achter een dik gordijn van pijn en leed. Tot op de dag van vandaag zijn ze nog bezig met trauma's aan het verwerken van het verleden. De oudere generaties die hier wonen zijn letterlijk overlevenden. De ontzettend trieste geschiedenis laat zijn sporen na. Dit zie je - en - dat voel je. Het komt binnen. De littekens fysiek en mentaal zijn bij vele generaties nog zichtbaar en voelbaar. Straks meer daarover. Beginnen bij het begin.
We namen een bus van Bangkok tot aan de grens van Cambodja. Onderweg hadden we nog een leuke grappige videocall met mijn broer die op een feestje zat. (Thuis middernacht, hier ochtendstond).
Na een 4tal uurtjes kwamen we aan bij de grens. Gepakt en gezakt moeten we "uitchecken" aan de nog Thaise grenskant en laten we ons visum afstempelen. Dan moeten we een stukje over niemandsland en zo stappen we letterlijk, te voet, de grens over. Eens we de grens over zijn en zo Cambodja letterlijk binnenstappen, zien we en voelen we onmiddellijk een ander vibe. Moeilijk te omschrijven wat het is maar het heeft op het eerste zicht eerder iets onaangenaams en grilligs. Het is opvallend vuiler en we worden op een bepaalde manier aangekeken en sommige wegen zien er uit alsof ze voor een end of days filmset zouden kunnen dienen.
We worden overdonderd van aasgierende tuktuk drivers. Mensen die klaar staan met karretjes om je valiezen te helpen dragen. Oh zo lief zou je denken? Ik had al gelezen dat je op je hoede moest zijn voor tal van scams en dat ze voor alles een reden hebben om geld van je te vragen. De karretjes met bagage hebben we vriendelijk afgewezen want als je er in meegaat vragen ze voor die nog geen 200 meter 10dollar. Ze vragen of we met ze mee willen gaan. We bedanken ze en zeggen dat we eerst ons visum willen regelen , terwijl ik wijs naar het groot gebouw even verderop. We stappen zelf met al onze bagage het gebouw binnen waar we papieren voor ons Cambodjaans visum voor de komende maand moeten invullen en betalen. Ook daar krijg je hulp aangeboden en als je daar op ingaat betaal je dan 6dollar voor de hulp bij het invullen. We kennen de scams al en doen het zoals altijd zelf. In het gebouw mogen we ons visum enkel betalen in dollars. Eerst terug naar buiten om dollars af te halen. Ze verkiezen dollars hier boven de Camodjaanse Riel. Dit komt omdat de koers van hun munteenheid enorm kan schommelen en voor hun vaak nadelig is. Maar doordat er zo veel in Dollars wordt betaald wordt de Cambodjaanse Riel alleen maar minder waard. We betalen de gevraagde dollars voor 4 Visums en al bij al gaat het vlot. Nadat we onze vingerafdrukken en foto nalieten bij het loket , stempelen ze ons visum af en mogen we Cambodja officieel betreden.
We werden aangesproken door iemand met een minivan en gaan voor 50 dollar met ons viertjes richting Siem Reap. Onderweg absorbeer ik de zichten. Het is een grote lange rechte weg door een relatief plat landschap met langs weerszijden van de straat hier en daar mooie gekleurde huizen die dateren vanuit de Frans kolonies. Daartussen winkelhutjes of andere soort typische huisjes. Langs de stoffige wegen en tussen de huizen , ligt er ongelooflijk veel vuilnis. De mensen die we langs de straten zien, zien er allemaal erg arm uit. Ik had gelezen dat Cambodja samen met Laos tot de armste regio's van Zuid Oost Azië behoren. Je ziet het onmiddellijk.
Tijdens de rit verdiep ik me in de geschiedenis van Cambodja. Hoe meer ik er over lees
, hoe meer ik de waanzin ontdek die ze hier hebben moeten doorstaan en dit is nog niet eens zo lang geleden. Pff.
Hieronder een heel korte versie, omdat het wel wat duiding schept over de mensen hier.
In een ver verleden was de Khmer een van de machtigste beschavingen uit de geschiedenis van Zuidoost Azië. Op het hoogtepunt hadden de Khmer, Cambodja en grote delen van Myanmar, Thailand , laos en Vietnam onder controle. Ze waren ook een belangrijk tussenpunt op de handelsroute tussen India en China en op die manier kwamen ze in contact met het hindoeïsme en boeddhisme. Toen werd de beruchte Ankor Wat tempel en vele andere gelijkaardige tempelcomplexen gebouwd. (De tempel Angkor Wat wordt nu beschouwd als het grootste religieuze bouwwerk ter wereld.)
We spoelen een stukje door. Verschillende regimes , interne conflicten, ... De grenzen werden alsmaar verder ingenomen en landen werden herverdeeld tot wat we nu kennen als Cambodja. De Fransen koloniseerden Cambodja tussen 11 augustus 1863 en 9 november 1953 en Cambodja werd in die tijd dus geregeerd door Frankrijk. Op 9 november 1953 werd het Koninkrijk Cambodja onafhankelijk. Toen brak de Vietnamoorlog aan en werd Cambodja er in meegesleurd.
Tussen 1965 en 1973, heeft de U.S. onder bewind van Nixon, 2.7 miljoen ton aan explosieven gedropt op Cambodja op meer dan 113.000 verschillende locaties. . Dit is trouwens meer dan de bommen die de geallieerde dropten gedurende de ganse tweede wereldoorlog . Niet enkel soldaten maar ook massaal veel burgers kwamen om het leven. De Cambodjaanse populatie was toen kleiner dan de populatie van New York . Cambodja is dan ook een van de zwaarst gebombardeerde landen in Zuidoost-Azie. Even later Onder leiding van de Cambodjaanse Dictator Saloth Sar AKA "Pol Pot" (1975-1978) wierp de rode Khmer de regerende Lon Nol omver en trokken zij in 1975 Phnom Penh binnen. Pol Pot probeerde van Cambodja een communistische landbouwstaat te maken, waardoor steden moesten verdwijnen en iedereen boer moest worden. (Er staat op netflix een film "first they killed my father" die de waanzin in beeld brengt van die periode.) Personen die niet meewerkten werden gemarteld en gedood. Pol Pot was nogal knettergek in het koppie. Er werden massaal veel mensen gemarteld tot ze het niet meer aan konden en dingen bekenden die ze niet eens gedaan hadden om ze daarna vervolgens te kunnen executeren. Ook iedereen die voor de overheid gewerkt had of er intelligent uitzag , werd vermoord. Dokters , advocaten , ... Het ging zo ver dat hij zelfs mensen die brillen droegen liet vermoorden omdat ze er intelligent uitzagen. Kunstenaars, anders denkenden, monikken, ... werden allemaal vermoord. In totaal zouden onder zijn bewind anderhalf tot twee miljoen Cambodjanen zijn omgebracht, dat was destijds een vierde van de volledige Cambodjaanse bevolking. En dit is nog allemaal niet zo lang geleden! In 1978 grijpt Vietnam in en verjaagd de Rode Khmer uit de hoofdstad, maar nog jaren voeren zij vanuit het westen een guerillastrijd. Uiteindelijke resulteerde de burgeroorlog in de jaren 90 in een overgave van de laatste rode Khmer’s. In mei 1993 werden er voor het eerst weer verkiezingen gehouden. De situatie bleef echter tot in 2003 onstabiel.
Er moet geen tekening gemaakt worden hoeveel schade er op menselijk vlak als ook op vlak van infrastructuur werd achtergelaten. Als je rondkijkt zie je dat de tijd hier wel heel erg lang heeft stilgestaan. De heropbouw of vooruitgang in dit land is dan ook moeilijk en gaat traag omdat tot op de dag van vandaag er nog steeds op veel plaatsen landmijnen liggen. Er zijn nog steeds mensen die ledematen verliezen of het leven moeten laten door op landmijnen te trappen. Gelukkig zijn er al jaren lang teams die zich bezig houden met stukken grond landmijn vrij te maken. Ze gebruiken ook ratten om landmijnen op te sporen en zo tal van mensenlevens redden.
En nu kom ik tot het punt waarom ik dit allemaal schreef.
Ik hoorde dat er nog steeds een soort van wantrouwen is of zelfs haat naar de Amerikanen toe. Wat niet onbegrijpelijk is. Nu is de vraag, hoe zie je of iemand Amerikaan is of niet? Wij zien er misschien wel behoorlijk Amerikaans uit op t eerste zicht. Dat zou een stuk verklaren waarom bij sommigen de eerste blikken niet zo sympathiek zijn. We zien dat iedereen anders omgaat met de pijnlijke geschiedenis. Wat we wel degelijk weten is dat armoede niet betekend dat mensen onvriendelijk zijn, zoals in het buurland Laos, waar ze ALTIJD vriendelijk zijn. Hoe arm ze ook zijn.
Wat hier ook echt wel grappig is, is dat pyjama's dragen (overdag) heel normaal is en precies wel "de mode".
Aangekomen in Siem Reap worden we afgezet bij een plaats , die niet ons hotel is. Daar mogen we blijkbaar alles overladen op een tuk tuk. Het is de broer van de van de Chauffeur die ons afzette. Dit was allemaal in de prijs inbegrepen en dus geen scam. Maar toch is er een specifieke reden voor waarom hij ons de laatste 2,5 km niet afzette met de minivan. De tuktuk man doet even "geïnteresseerd" en vraagt dan onmiddellijk, beetje opdringerig, ons telefoon nummer. Het ligt er iets te vingerdik op. Voor we in ons hotel komen stoppen we om een lokale simkaart te kopen. 25dollar voor een maand. De tuk tuk driver blijft maar vragen stellen over wat we de komende dagen zullen doen en wil er zeker van zijn dat hij ons zal brengen. We zeggen dat dit moeilijk te voorspellen valt omdat we reizen met kinderen en dat we nooit iets vast leggen. Uiteindelijk , voor al het gezaag wat te ontwijken, zeggen we dat hij zijn telefoonnummer mag geven en wij hem zullen contacteren indien we ergens heen gevoerd willen worden. Hij kijkt wantrouwig , en een beetje terecht ook, maar laat het dan voor wat het is. Hij zet ons af aan ons hotel. We slapen uit, ontbijten en doen het langzaam aan. Zodra we uit ons hotel komen worden we aangesproken door tuktuk drivers die daar standaard, blijkbaar, klaar staan. We vragen de prijs maar de prijzen zijn heel hoog. Raar voor zo een arm land te zijn. We besluiten om onze vertrouwde Grab app te gebruiken en een Grabtuktuk te bestellen. De ideale online service voor tuktuks of taxis . We boeken uiteindelijk een ritje voor een vijfde van de prijs dat ze ons probeerden te vragen. We worden binnen de minuut opgepikt en gebracht naar het centrum. Aangekomen bij de gekende Pub street zien we dat het daar een grote toeristische attractie is. De straten zijn hip verlicht bars en restauants tegen elkaar geplakt en van de authenticiteit valt hier niets meer te bespeuren. De autovrij gemaakte straten staan afgezet met hekkens. Daar staat het ook vol van de tuktuk drivers. Toegeven dat de tuk tuks hier wel echt cool zijn. Het zijn precies kleine koetsen. De tuktuk drivers zitten er meestal de hele tijd zelf in , te bellen . Vele van de tuktuks zijn ook nog eens uitgerust met hangmatten waar de drivers liggen in te slapen. Ik denk dat ze s avonds niet meer moe zijn.
De meeste tuktuks zijn allemaal zorgvuldig geschilderd en onderhouden. De tuktuk drivers staan met tientallen bij elkaar en iedereen vraagt afzonderlijk of je met hen mee wilt rijden. Dat je net " neen, bedankt. We komen eten. " hebt gezegd hoorden ze wel maar toch. Toch vragen ze, wel beleefd , elk op hun beurt allemaal je nog eens dezelfde vraag. "you need tuktuk sir"? We beginnen ons te ergeren. Ik snap natuurlijk wel dat er nog maar weinig toerisme is momenteel en dat iedereen het inkomen kan gebruiken. Zeker na de hele Covid periode is het triestig gesteld . Ik zou zelf echt niet in hun sletsen willen staan. Het geld van toerisme viel helemaal weg en geld van export hebben ze ook al niet omdat ze de lokale teelten van o.a. rijst voor hun eigen land behouden.
Vlaamse stoverij met Leffesaus.
We gaan eten in de RED PIANO een plaats die hier al heel lang bestaat, uitgebaat door een belg. Daar gaan we iets op en top Belgisch eten. Stoverij met frieten! MMM dat smaakt.
Nog een laatste verhaaltje voor het slapengaan en dan vertrekken we met een Grab richting ons hotel.
Niet ver van ons hotel is een sportzone waar we zien dat volleybal hier wel erg populair is.
Hieronder de moskee die we s morgens al heel vroeg in de ochtend hoorden.
Kippen of andere dieren die in en uit het restaurant lopen is hier ook heel normaal.
De dag nadien spreken we af met Lieselot , een collega / hartsvriendin van Jana. Ik heb ook nog met Lieselot samengewerkt en kennen elkaar al meer dan 10 jaar. We wisten dat ze in deze periode naar Cambodja ging komen en hebben het min of meer doen passen om samen naar het tempelcomplex van Akor te kunnen gaan. Lieselot is hier voor een kortere tijd en zit met een strak schema. Maar het lukt om twee dagen af te spreken. Haar papa heeft hier een project opgericht tien of twinitg tal jaar geleden in een afgelegen dorp. Hij liet een school bouwen waar lessen Engels worden gegeven in een dorp die anders nooit kans zou maken op onderwijs. Intussen zijn de eerste generaties al ouder geworden en studeren ze aan de unief en op die manier geraken ze toch uit de armoede. Omdat haar papa hier zoveel komt heeft hij een eigen chauffeur die ons komt oppikken aan ons hotel. Het is een blij weerzien en samen vertrekken we met een goed gevuld busje richting Ankor wat. Daar worden tickets gekocht die twee dagen geldig zijn. Er wordt een gids gehuurd die ook in het busje stapt en samen rijden we naar enkele tempelcomplexen. Ik had gehoord dat Ankor Wat groot was maar zo groot wist ik echt niet. Het is een heel gebied, kilometers ver vol met verschillende tempels waarvan Ankor er een is en de gekendste. De Engelssprekende gids doet zijn best om in geuren en kleuren uitleg te geven over de verschillende bouwwerken maar zijn uitspraak van zijn Engels is zo goed als onverstaanbaar. Zelfs als West-Vlaming verschiet ik van zijn tongval. We moeten echt moeite doen om hem te begrijpen en ik zie dat ik niet de enigste ben die af en toe wegdraai met zijn hoofd.
De bouwwerken zijn fenomenaal indrukwekkend. Vele zijn dringend aan restauratie toe maar het maakt het zeker niet minder impressionant.
We proberen nog de zonsondergang mee te pikken vanop een van de tempelcomplexen maar de bewolking en de plotse regenbui laat het niet echt toe. Desondanks toch allemaal een geslaagde eerste bezoek. Ons ticket laat het toe om binnen de drie dagen nog een tweede keer langs te gaan , wat we zeker zullen doen. We worden netjes terug afgezet aan ons hotel en s avonds spreken we nog af met Lieselot en kristof en gaan we iets gaan drinken. Het wordt een gezellige avond en nemen elk een Grab terug naar ons hotel om bij te slapen. Wij gaan uitslapen met de kindjes en zij gaan de Sunrise gaan bekijken bij Ankor Wat. Wij passen wijselijk want dat zou betekenen dat we anders maar 3 uur meer kunnen slapen. No thanks. We slapen uit, gaan op stap om de stad wat te verkennen en spreken tegen de middag nog eens kort af voor een lunchke. Daarna wandelen we naar hun hotel waar hun Cambodjaanse reis eindigt . Na enkele knuffels zwaaien we ze uit terwijl ze wegrijden richting de luchthaven.
Dan nu een onderbreking voor het weerbericht met David Deboosere en Jana Hagedoren:
Het regenseizoen is vorige maand gestopt en we zitten momenteel in het droogste seizoen. We voorspellen Voor de komende dagen knallende zon van smorgens vroeg tot savonds. Mogelijks savonds een buitje maar het blijft uitzonderlijk. Gemiddelde Temperaturen tussen de 33 en 37 graden en weinig bewolkte dagen. Er kunnen uitzonderingen voordoen maar reken toch op gevoelsmatige temperaturen van 38 graden.
Smeer je voldoende dus in en drink veel water of bier en cocktails. Doeeeei.
Het is bakken en braden , nu denk ik dat ik weet hoe het voelt om een kip aant spit te zijn. Het zweet breekt uit bij elke stap je zet. Vlug brommers huren en zelf wind creëren.
We gaan op ontdekking. Hier zie je trouwens meer witte koeien dan waterbuffels. Ze lopen overal rond. Op straat, in de dorpen, in de stad, bij tempels, op of langs de autostrade.
Eindelijk zelf terug aan het stuur en dat wil zeggen dat we dan minder gezaag hebben van de tuktuk drivers. De dag nadien verkennen we de regio met de brommers en rijden we o.a. naar de rivieren waar de mensen op drijvende huizen of paalwoningen wonen. We rijden niet door naar het toeristische gekende gebied maar slaan eerder af en verkennen de buurt.
De meeste hoofdwegen liggen er opvallend goed bij. Maar de zijstraten zijn meestal roodkleurige aardewegen. Sommige in nog goede staat anderen in gigantische putten en slijk.
De lokale kerk.
Kinderen die naar school gaan is hier een privilege. Heel weinig gezinnen kunnen dit financieel bekostigen.
Al snel komen we in een andere wereld terecht. De armoede is hier zo erg. Opnieuw choquerende toestanden. Het zijn sloppenwijken op en langs het water. Het voelt niet goed aan om hier te zijn als "rijke toerist" en maken wijselijk ommekeer.
Comments